Narzędzia dekarskie i ślusarskie do obróbki blachy

Napisane 06.01.2022 przez admin

Tagi: narzędzia-ślusarskie, ślusarz, kowadło, młotek, wyginarka-do-blachy, giętarka-do-blachy, gilotyna-do-cięcia-blachy, wyrzynarka-do-blachy, piła-do-stali, piła-do-metalu, dekarz, obróbka-dachu, blacha-na-dach, obróbka-komina, okapy-dachowe, podbitka-dachowa, rynny-dachowe, odpływy-wody, nożyce-do-blachy, narzędzia-dekarskie, blacharstwo-samochodowe,

Narzędzia przydatne podczas pracy z blachą czyli: giętarka do blachy, gilotyna, nożyce do blachy, piła - ukośnica do cięcia metalu, kątówki itd.

Prace ślusarskie muszą być wykonywane z dokładnością co do milimetra np. podwijany brzeg blachy musi mieć na całej długości jednakową wysokość. Aby to osiągnąć, należy postępować zgodnie z pewnymi regułami. Jeżeli przyłożenie pewnej siły gnącej do metalowego elementu spowoduje jego odgięcie, a po ustąpieniu działania siły element powróci do dawnej swojej formy, mówimy wtedy, że "znajdujemy się" w przedziale sprężystości metalu. Dopiero przekroczenie granicy sprężystości spowoduje trwałe odkształcenie materiału, a więc jego zagięcie, wyklepanie itp. Dopiero w tym obszarze własności mechanicznych metali możliwa jest ich obróbka, a przede wszystkim formowanie. Sita potrzebna do zmiany pierwotnego kształtu danego elementu będzie zależała od jego grubości, kształtu przekroju oraz od współczynnika sprężystości, inaczej mówiąc od dolnej granicy jego plastyczności. Zależnie od tego gdzie granica ta się znajduje, zdecydujemy, czy materiał będzie kształtowany na zimno czy też na gorąco. Do formowania na zimno nadają się tylko te materiały, które po przekroczeniu granicy plastyczności są jeszcze dostatecznie rozciągliwe. Tę właściwość określa się stopniem całkowitego wydłużenia aż do rozerwania. Wartość ta dla stali konstrukcyjnej wynosi około 20 procent, dla aluminium od 10 do 16 procent, dla większości rodzajów żeliwa poniżej 5 procent. Te wielkości niewiele mówią przeciętnemu majsterkowiczowi i są dla niego raczej abstrakcyjne. O przydatności danego materiału do formowania, a więc nadawania mu określonych kształtów, należy przekonać się praktycznie. Większość blach jest zwykle tak cienka, że mogą być kształtowane na zimno, blachy grubsze określamy już zwykle mianem płyt. Zasadą jest, że zaginanie blachy rozpoczynamy od jej zewnętrznego brzegu, posuwając się ku środkowi. Oznacza to, np., że podczas formowania skrzynki wykonywanej z arkusza blachy, najpierw musimy zawinąć jej obrzeża, co nada całej konstrukcji odpowiednią sztywność. Dopiero potem możemy uformować elementy (nakładki) łącznikowe (jeżeli narożniki skrzynki nie będą lutowane lub spawane na styk), a dopiero na końcu zawijamy te fragmenty, które będą stanowiły boki i czoła skrzynki. Przed rozpoczęciem pracy musimy przemyśleć wszystkie jej etapy i sporządzić plan. Jeżeli cokolwiek przegapimy i potem nie będziemy mogli prawidłowo zamocować danego elementu, zniszczymy materiał i zmarnujemy czas. Podobnie jak podczas innych prac ślusarskich zaginanie blachy będzie wymagało użycia przykładni (klocka) wykonanej z twardego drewna. Należy zawsze unikać bezpośredniego uderzania w blachę młotkiem. Przyłożony do jej powierzchni drewniany klocek spowoduje równomierne rozłożenie siły na całej szerokości elementu. Tylko w ten sposób możemy uzyskać równomiernie zagiętą, prostą i "ostrą" krawędź. W przypadku konieczności wygięcia cienkich rurek nasuwamy na nie od zewnątrz spiralną sprężynę. Rozłoży ona równomiernie siłę gnącą, wyrówna ją i umożliwi uzyskanie pożądanego kształtu. Zawinięcie brzegu blachy powoduje usztywnienie jej krawędzi. Pracę rozpoczynamy zawsze od zagięcia krawędzi blachy pod kątem prostym. Potem mocujemy do blachy płaskownik stalowej listwy i zawijamy jej brzeg do końca, formując odpowiedni jego kształt. Następnie wyjmujemy listwę i równomiernie uderzamy w krawędź zawiniętego fragmentu blachy, nigdy zaś w miejsce jej zagięcia. W ten sposób uzyskamy prawidłowo zaokrąglony, usztywniony i estetycznie wyglądający brzeg blachy. Do wyklepywania nadają się najlepiej blachy miedziane i mosiężne. Inne metale są dla majsterkowicza w większości przypadków zbyt ciągliwe albo zbyt kruche. Bez wcześniejszego przygotowania nie będziemy w stanie nic z nimi zrobić. Blacha musi być najpierw rozgrzana do czerwoności, najlepiej nad palnikiem gazowym. Potem wkładamy ją do zimnej wody, następuje odprężenie struktury metalu. Elementy metalowe mogą być kształtowane albo sposobem "negatywu", albo "pozytywu". Metoda "negatywu" polega na wykonaniu najpierw formy z twardego drewna z odpowiednim wgłębieniem i wyklepywaniu elementu młotkiem z kulistym rąbem. W metodzie "pozytywu" potrzebny jest grzybek o odpowiednim promieniu zaokrąglenia (wyobleniu). Blachę gniemy na listwie z bardzo twardego drewna, lekko ją przy tym dociskając, jest to podstawowy warunek uzyskania równego brzegu. Poprzez drewnianą listwę uderzamy blachę młotkiem i zaginamy ją ostatecznie. Listwa powoduje równomierne rozłożenie siły uderzenia. Półokrągłe zawinięcie blachy wykonujemy za pomocą drewnianego wałka. Możemy pomóc też sobie młotkiem i odpowiednią drewnianą listwą. Z płaskiego krążka robimy miseczkę, formujemy blachę na grzybku, równomiernymi, obwodowymi uderzeniami młotka w kierunku od zewnątrz ku środkowi. W wyniku równomiernych uderzeń rąbu młotka w zewnętrzną krawędź otrzymujemy regularne zagięcie płaskownika.